Bệnh Trúng phong là gì ?
Bệnh Trúng phong là một bệnh do chân âm khuy tổn, khí huyết hư. Các nguyên nhân như lao luyện nội thương, ưu tư, tức giận, ăn uống không điều độ, uống nhiều rượu làm cho âm dương của các tạng phủ mất điều hòa, khí huyết nghịch loạn phạm vào não làm cho mạch máu não bị bể trở hoặc huyết tràn ra ngoài mạch.
Lâm sàng biểu hiện bằng các triệu chứng đột nhiên hôn đảo, bán thân bất toại, mồm méo, mắt lệch, nói khó hoặc không nói được, chỉ thể tê bị. Bệnh khởi phát cấp tỉnh, diễn tiến nhanh, thường ở người cao tuổi.
Những triệu chứng này tương tự với bệnh của Tây y do rối loạn đột ngột tuần hoàn não, từ co thắt động mạch não, đến xuất huyết não, nhũn não với nhiều mức độ tổn thương và thể bệnh khác nhau.
BIỆN CHỨNG VÀ ĐIỀU TRỊ
Vì nguyên nhân gây bệnh phức tạp chứng trạng biểu hiện có nặng nhẹ, nên ở đây chỉ quy lại 2 loại: Trúng kinh lạc và trúng tạng phủ để cho dễ chẩn đoán phân biệt trong khi lâm sàng.
A. TRÚNG KINH LẠC:
Cơ thể tê dại, sờ vào ít cảm giác hoặc không cảm giác, tay chân mình mấy nâng nề, có khi không bị té ngã hôn mê mà cùng biểu hiện ra chứng trang mắt xếch, miệng méo, hoặc bán thân bất toại hoặc có phát sốt sợ lạnh, chân tay co giật, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch Phủ, Khẩn, Huyền.
Phép chữa: Dưỡng huyết khu phong, sơ thông kinh lạc (nuôi huyết, đuổi phong làm cho kinh lạc lưu thông).
Phương thuốc 1
– Hoa kinh giới (Flos Elsholtzine Cristatae) 10g
– Rượu tràng 20ml
Cách làm và dùng: Hoa kinh giới phơi khô tán bột nhỏ mịn, mỗi lần uống 5g, mỗi ngày 2 lần hòa với nước đun sôi có chế thêm rượu nhiều ít tùy khả năng. Uống trong 1 ngày không chuyển thì phải lo phương khác.
Phương thuốc 2
– Kinh giới tươi (Herba Elsholtzine Cristatae) 100g
– Bạc hà tươi (Herba Menthae Arvensis) 100g
Cách làm và dùng: 2 vị trên rửa sạch giã nhỏ vắt lấy nước cốt bỏ bã, người lớn mỗi làn uống 2 thìa canh, uống dần cho
Phương thuốc 3
– Hy thiêm (Herba Siegesbeckiae)
Cách làm và dùng: Càng nhiều càng tốt, lấy là hoa và cây bỏ gốc rễ, rửa sạch để r nước, dùng rượu trắng trộn với một ít nước cốt gừng và mật ong rưới đều, cho vào n hấp chín, đổ ra phơi gió cho khô, ngày thứ 2 lại rười lại hấp làm như vậy 3 lần, ph khô tán bột, luyện với mật ong, viên bằng hạt ngô, phơi khô cho vào lọ đậy kín, khi ga bệnh trúng phong cho uống 60 viên với nước đun sôi mỗi ngày 2 lần.
Lời dặn thêm: Nếu gặp trường hợp khẩn cấp mà chưa có thuốc cấp tốc dùng nước là trẻ em 50-70ml cho uống và dùng 100ml xoa khắp người.
B. TRÚNG TẠNG PHỦ
Đột ngột ngã lăn, hôn mê bất tỉnh, mắt miệng méo xệch, bán thân bất toại, không nói được hoặc nói ngọng.
Trong chương này lại chia ra 2 thể: Bế chứng và Thoát chứng.
1. BẾ CHỨNG: 2 tay nắm chặt, miệng mím, răng cắn chặt, đờm dãi ủng tắc, trong cổ họng có tiếng kéo cưa, mặt đỏ, hơi thở to, lưỡi vàng nhờn, mạch Hồng Sác, Huyền, cứng
Phép chữa: Dùng thuốc cay thơm khai khiếu
Phương thuốc 1:
– Quả bồ kết bỏ hạt (Fructus Gleditschiae) (nướng vàng) 12g
– Bán hạ sống (Rhizoma Typhonii) (không có thì dùng 1 vị bồ kết ) 10g
Cách làm và dùng: Bồ kết nướng vàng cùng với Bán hạ tán nhỏ mịn, dùng một tí bột bằng hạt đậu xanh thổi vào 2 lỗ mũi. Nếu hắt hơi, thì chữa được nếu không hắt hơi thi khó chữa
Phương thuốc 2
– Cây tre non (Succus Bambusae) 1 đoạn dài 0.5m
– Gừng tươi (Rhizoma Zingiberis) 25g
Cách làm và dùng: Cây tre rửa sạch, nướng chín, vắt lấy nước tự nhiên, Gừng tươi giả vắt lấy nước tự nhiên, 2 thứ hòa lần, mỗi lần uống 10ml, cách 5 phút lại cho uống 1 lần. Nếu chưa tỉnh cho uống thêm.
Phương thuốc 3
Hạt củ cải (Semen Raphani) (sao chin) 4g
Quả bồ kết (Fructus Gleditschine) (bỏ hạt nướng vàng) 4g
Cách làm và dùng: 2 vị trên tán thật mịn, mỗi lần uống 4g hòa với nước dun sôi, bệnh nhân nôn ra được đờm đặc là khỏi.
Phương thuốc 4
– Lá trắc bá (Cacumen Platycladı Orientalis) 40g
– Hành trắng cả rễ (Herba Allii) 20g
Cách làm và dùng: 2 vị giã nát cho vào 200ml nước, sắc lấy 1/2 lọc trong, chế vào 5 – 10ml rượu trắng cho uống, nếu bệnh nhân không uống được rượu, nên tùy liều mà giảm bớt
Phương thuốc 5
– Xương bỏ (Rhizoma Acori Calami) (tươi càng tốt) 8g
– Tỏi (Bulbus Allii) 2g
Cách làm và dùng: 2 vị giã nhỏ cho thêm 20ml nước sôi vào, vắt lấy nước, bỏ bả, lọc trong, thêm vào 4ml rượu trắng, quấy đều cho uống.
2. THOÁT CHỨNG: Mắt nhắm, miệng há, mũi khi khỏ, tay sờ soạng, tiểu trong quần mồ hôi ra như dầu, tay chân lạnh toát, mặt nhợt nhạt, rêu lưỡi trắng trơn, mạch Vi Tế như muốn tuyệt.
Phép chữa: Hồi dương cứu nghịch (hồi sinh chống choáng).
Phương thuốc 1
– Nhân sâm (Radix Panacis) (Tắm nước gừng sao) 10g
– Phụ tử (Radix Aconiti Lateralis Preparata) (Chế) 6-8g
Cách làm và dùng: 2 vị cho vào ẩm nhỏ, đổ 200ml nước sắc lấy 100ml, chia làm 2 lần uống, nếu bệnh nhân không tự uống được, phải cạy răng ra mà đỗ thuốc vào, nếu bệnh nhân không nuốt được, cho uống băng ống thông qua mũi.
Chú ý: Chứng này rất nghiêm trọng, khi làm nguy rất cấp bách nên dùng thuốc kết hợp với châm cứu và Tây y mà giải quyết hoặc cấp tốc đưa đi bệnh viện cấp cứu.
Phương thuốc chữa ngoài (không được uống)
+ Chữa cả hai thứ bề và thoát
– Củ gai (lá làm bánh) (Radix Boehmeriae) 40-50g
– Tỏi (Bulbus Allii) 15g
Hai vị giả nhuyễn, gói vào mảnh vải rồi xát nhẹ vào sau đầu xuống gáy độ 20 phút.
Phương thuốc 3
– Củ hoặc rễ Đình làng nhỏ là (Radix Polyacincía) (tẩm nước gừng sao vàng) – Rỗ Bạch hoa xà (Radix Plumbaginis) (Đuôi công trắng) (sau đen)
Cách làm và dùng: Như phương thuốc 1,
RELATED POSTS
View all